Schuurmachines voor jou uitgelegd

Ga je hout schilderen, behandelen, of wil je gewoon een mooi, vlak resultaat bekomen? Dan moet je schuren. Schuren kan je met de hand of machinaal. In dit artikel focussen we op de verschillende soorten machines: wat gebruik je wanneer? Een klein muisvormig toestel is handiger om in hoeken en boven je hoofd te werken. Moet je een groot oppervlak schuren? Dan kies je weer beter voor een vlak- of een bandschuurmachine. We geven daarnaast ook een resem handige tips voor een optimaal resultaat.

SOORTEN SCHUURMACHINES

EXCENTRISCHE SCHUURMACHINE

Een excentrische schuurmachine heeft een (meestal ronde) schuurzool die een roterende beweging maakt, ideaal voor het wegnemen van materiaal op grote oppervlakten. Ook rondingen of gebogen werkstukken weet deze machine uiterst goed aan te pakken. Dankzij de excentrische bewegingen schuurt deze machine sneller dan een vlakschuurmachine. Aangezien het schuurblad rond is, is het niet mogelijk om er in hoeken mee te schuren. 

VLAKSCHUURMACHINE

Om aan hoeken te kunnen ben je meer gebaat bij een type met rechthoekige schuurzool: een vlakschuurmachine. Sommige vlakschuurmachines hebben twee snelheden:

• bij zachte materialen gebruik je de laagste stand;
• bij harde materialen wil je net dat er meer schuurbewegingen per minuut worden gemaakt en is de hoogste stand dus aangewezen.

MULTISCHUURMACHINE

Een multischuurmachine is breder inzetbaar dan de vlak- of excentrische schuurmachine, dankzij de hoefijzervormige schuurzool. Het bredere stuk werkt goed bij grotere oppervlakten, de punt van de neus is dan weer handig bij hoekjes en randen. Ideaal voor als je moeilijk bereikbare plaatsen moet schuren, of zaken met veel hoeken en kantjes, zoals bijvoorbeeld de spijlen langs een trap of profielen. Sommige multischuurmachines kunnen daarvoor nog worden uitgebreid met extra hulpstukken.

TIP
Je kan voor moeilijk bereikbare plekken ook werken met kleinere driehoekige opzetstukken op een multitool.

Schuur je liever handmatig? Lees hier verder

BANDSCHUURMACHINE

Een bandschuurmachine bijt zich echt vast in het weg te werken materiaal. Deze gebruik je om verf- en laklagen snel te verwijderen of ruw schuurwerk te doen waarbij veel materiaal moet worden weggenomen. De schuurband dien je wel eerst af te regelen zodat hij mooi uitgelijnd ligt op de machine.

Doordat deze machine zoveel materiaal in één beweging weghaalt, hou je het schuuroppervlak nooit te lang stil op één plaats. Anders vorm je een put in je werkstuk. Blijf dus constant bewegen. Indien voorzien, regel je het apparaat ook qua schuursnelheid. Een lagere of juist hogere snelheid is prettiger voor verschillende soorten werk.

SCHUURROLLER

Een andere veelzijdige schuurmachine is een schuuroller. Deze dient niet alleen om vlakke delen te schuren, maar je kan er ook diverse breedtes van schuurrollen op monteren, alsook lamellenschijven die je kan gebruiken om groeven, hoeken en bochten aan te pakken.

Een schuurroller is meestal voorzien van verschillende schuursnelheden, zodat je de machine kan aanpassen aan de vorm en het materiaal van je werkstuk.

ALTERNATIEven

MET DE HAAKSE SLIJPER

Er bestaat ook een handige schuurvariant om te gebruiken op je haakse slijper. Eenmaal de slijpschijf eraf is gehaald, monteer je er een schuurpad met klittenband op. Dan is het een kwestie van de juiste korrelgrootte toe te passen, en dan kan je in een mum van tijd materiaal weghalen. Je moet wel al heel getraind zijn om hiermee vlak te kunnen schuren, het is eerder om ruwe balken of creatieve werkstukken te polijsten.

MET DE VIJL

Moeilijk te bereiken plaatsen om te schuren? Wat dacht je van een elektrisch aangedreven vijl, waarmee je nauwgezet kan polijsten tussen moeilijkere plaatsen.

MET DE BOORMACHINE

Een variant om vlug te werken bij rondingen, is een schuurcilinder of schuurmop die je plaatst op een doodgewone accuboormachine. Je maakt er een zachte, ronde beweging mee waardoor je tot een mooi resultaat komt. Onthoud hier ook bij dat de machine veel materiaal in één keer weghaalt.

SCHUURTIPS

ALGEMENE TIPS

• Ontvet altijd eerst voor je schuurt, andersom ga je eventueel vuil dieper in het hout duwen.
• Schuur altijd met de richting van de houtvezel mee, tegendraads schuren zorgt voor lelijke krassen.
• Begin te schuren met een grovere korrel, en stap dan geleidelijk aan over naar een fijnere.

KORRELGROOTTEs uitgelegd

In Europa is de ruwheid van schuurpapier uitgedrukt met een P-waarde. Hoe groter de P-waarde, hoe kleiner de korrelgrootte van de korrels op het papier en hoe fijner je kan schuren (zie tabel).

VEILIG schuren

• Voor een gecontroleerde manier van werken, houd je de machine met twee handen vast.
• Blijf steeds bewegen tijdens het schuren. Blijf je te lang op dezelfde plek bezig, dan maak je putten.
• Oefen geen druk uit en laat de machine het werk doen, zo voorkom je oververhitting.
• Ventileer bij het schuren steeds je werkruimte en draag de gepaste mond- en neusbescherming.
• Ook een veiligheidsbril is steeds noodzakelijk, je weet nooit dat iets van het hout schiet en je raakt in een van je ogen.

STOFAFZUIGING

In schuurzolen van schuurmachines zijn meestal een aantal stofgaten aanwezig waarlangs het schuurstof afgezogen wordt. Wil je niet-geperforeerd schuurpapier op rollen gebruiken? Dan kan je een gatenprikplank gebruiken waarmee er in het schuurpapier gaten gemaakt kunnen worden die overeenstemmen met de stofgaten op de schuurmachine.

Er bestaan schuurmachines die zelf voorzien zijn van een stofbak of een stofzak. Sommige schuurmachines kan je ook aansluiten op een bouwstofzuiger. De snoer van een schuurmachine kan daarbij worden ingeplugd in een bouwstofzuiger met automatische start/stopfunctie. Treedt de schuurmachine in werking, dan wordt de stofzuiger automatisch geactiveerd en kun je meteen stofvrij werken. Tegenwoordig kan dat echter ook draadloos via bluetooth, al moet je wel nog steeds de slang van de stofzuiger aansluiten.

toestel op snoer

Een toestel op accu is handig wanneer je bewegingsvrijheid wil, maar om te schuren heb je vooral constante kracht nodig, en dan is een toestel op snoer een betere optie. Het is ook lichter, en dus prettiger om er langdurig mee te werken. 

let op de SCHUURDIAMETER

Let bij de keuze van een schuurtoestel ook op de schuurdiameter. Die bepaalt hoeveel mm de zool vrij kan bewegen tijdens het schuren. Dat varieert van 2 tot 8 mm. Hoe groter de excentriciteit, hoe groter de oppervlakte die je tijdens het schuren bewerkt. Voor afwerking is het belangrijk een toestel te kiezen met een minimale schuurdiameter, zodat je heel precies kunt werken. Sommige toestellen hebben een switch, zodat je het toestel kunt gebruiken voor zowel de afwerking (kleine schuurdiameter) als voor het voorbereidend schuren (grote schuurdiameter).