- 06 augustus 2024
- | Bron: Sanilec
"Hybride warmtepomp blaast energietransitie nieuw leven in"
De federale energieregulator CREG liet er onlangs geen misverstand over bestaan: een warmtepomp is niet rendabel. Dat komt mede door de elektriciteitsprijs, die dermate hoog is dat de aanschaf van een warmtepomp moeilijk terug te verdienen is in vergelijking met de kosten van fossiele energiebronnen. Problematisch vanuit verduurzamingsperspectief, maar een oplossing is voorhanden, zegt Yves Vanpoucke. De business development director bij Remeha België legt uit.
'We willen twee of drie stappen tegelijk zetten'
Niet lang geleden leek de markt van warmtepompen écht vertrokken, met een enorme vraag van consumenten die producenten niet of nauwelijks konden bijbenen. Gestimuleerd natuurlijk door de coronacrisis, waardoor huishoudens hun spaargeld noodzakelijk oppotten, en de torenhoge Russische gasprijzen, die aanzetten tot een blik op alternatieve energiebronnen.
Tot vorig najaar ... Zo snel als de trein reed, zo hard was de rem. Fabrikanten zagen sindsdien hun omzetten kelderen tot wel 60 procent. De vijver met tweeverdieners die een warmtepomp kunnen betalen, lijkt nu wel leeg. De markt is terug bij af, stelt Vanpoucke.
"Het probleem is dat we in de energietransitie twee of drie stappen tegelijk willen zetten. Ineens van fossiel naar 100 procent elektrisch. Dat kan wel bij nieuwbouw, omdat je dan op het vlak van energie-efficiëntie de ideale omstandigheden kunt creëren voor de installatie van een warmtepomp. Helaas geraken we er niet met nieuwbouw alleen, maar zullen we ook naar renovaties moeten kijken om fossiele verwarming verder af te bouwen en de Europese Fit For 55-voorwaarden te halen."
'Geen langetermijnvisie'
Het punt is dat men bij een renovatie vaak al zoveel moet investeren in de isolatie van het huis, dat er geen middelen zijn voor de aankoop van een warmtepomp. De meeste mensen die dat wél kunnen betalen, hebben deze investering onderhand gedaan, ziet Vanpoucke.
"Daar komt bij dat er sprake is van een inconsistent overheidsbeleid. Mensen weten niet wat er qua wet- en regelgeving van ze verwacht wordt op het vlak van de isolering en verduurzaming van de woning. Er is geen langetermijnvisie. Tel daarbij op dat de verhouding tussen de elektriciteits- en gasprijs er voorlopig waarschijnlijk niet beter op wordt voor elektriciteit, en duidelijk is dat er geen prikkels zijn om een warmtepomp aan te schaffen."
Vanpoucke pleit voor een tussenstap in de vorm van hybride warmtepompen. Veruit de meeste fossiele ketels kunnen omgezet worden naar een hybride systeem. Vooral in het tussenseizoen kan men dan genieten van de voordelen van een warmtepomp. Studies tonen aan dat het gasverbruik bij een hybride oplossing met zeker 60 procent afneemt, waardoor de CO2-uitstoot reduceert. Zo komen we dichter bij de klimaatdoelen.
'Stel overheidssubsidies beschikbaar'
Vanpoucke: "Mensen hebben dankzij de hybride oplossing altijd de back-up van een gas- of stookolieketel, en krijgen de tijd om stapsgewijs te isoleren. Eerst de ramen en dan de buitenmuren bijvoorbeeld, in plaats van alles direct. Bovendien is de renovatiewoning in tegenstelling tot nieuwbouw al aangesloten op het stookolie- of gasnetwerk, dus de omstandigheden voor een hybride oplossing zijn ideaal."
Maar ook deze investering heeft een hoge prijs. Volgens de CREG bedraagt een warmtepomp minstens 7.500 euro, terwijl een gasketel duizenden euro's goedkoper is. Vanpoucke stelt daarom voor om overheidssubsidies beschikbaar te stellen, om investeringen in hybride systemen te stimuleren. Met een stukje subsidie moet de investering van een warmtepomp toch haalbaar zijn voor een bredere groep mensen, verwacht de directeur van Remeha België.
"Als we als land niet aan de EU-standaarden voldoen wat betreft CO2-uitstoot, zullen we certificaten moeten kopen uit het buitenland. Subsidiering levert de overheid daarom eerder geld op dan dat het geld kost. En daarbij: waar geef je het geld liever aan uit? Aan een boete om te blijven uitstoten of aan verduurzaming?"
De boodschap aan iedereen moet volgens Vanpoucke zijn dat de klimaatproblematiek gaat over een reductie van de uitstoot, en niet over een reductie van het energieverbruik. "Velen zeggen dat een warmtepomp dé oplossing is, maar ook een warmtepomp heeft energie nodig. Ik ben groot voorstander van de energietransitie, maar loop niet vooraleer je kunt. Verander stap voor stap."