- 09 maart 2020
- | Bron: Dobbit
Het zelfbouwhuis - aflevering 9
Meehelpen met de metselwerken - Ep. 9 - De vloerplaat kan ontkist worden. Dat doen we zelf. Dan plaatsen we de kimblokken, die een isolerende voet vormen voor het nieuw te bouwen stuk. We laten ons begeleiden door de aannemer, want de basis van de uitbreiding moet correct geplaatst zijn. Daarna beginnen we aan het opgaand metselwerk en leert Bart hoe we mortel maken en metselen. In de carport voorzien we meegaand voegwerk. We besparen veel door onze aannemer te dienen.
Transciptie
In de vorige aflevering legden we de riolering en een nieuwe vloerplaat in de oude woning. We plaatsten de energiebocht en ook de werfkast werd aangesloten.
00:42
(teller)
In deze aflevering werken we 64 uur mee met de aannemer, goed voor een besparing van 2560 euro.
1:09
Voor we beginnen, moeten we de assen op de vloerplaat overzetten. We hebben de fluo touwtjes opnieuw gespannen, zo zien we waar we de merkpunten kunnen inslijpen op de betonplaat. Vanaf die loodrechte hoeken tekenen we dan de lijnen op de vloerplaat met een smetkoord. Dat is een krijtkoord waarmee je rechte lijnen kan trekken over een lange afstand.
01:34
Nu de betonplaat uitgehard is, kunnen we ze 'ontkisten'. We halen alle bouwplanken en paaltjes uit de grond, zodat ze vrij is om verder te werken. We kijken uit met de nagels, die verwijderen we zoveel mogelijk met een klauwhamer. Met de hefboom van het breekijzer, verwijderen we de zwaardere balken.
02:00
Voor we beginnen te metselen, leert Bart ons hoe je goeie mortel maakt.
In een betonmolentje doe je eerst 3 tot 4 scheppen zand, dan een schep cement, laten draaien en dan voeg je wat water toe met plastificeerder in. De hoeveelheid plastificeerder bedraagt gemiddeld 1 dopje voor een emmer water. De hoeveelheid water die je bijvoegt is afhankelijk van de vochtigheid van het zand. Zand dat op een hoop ligt is veel vochtiger en ook in de winter is het veel natter. Dus laat je de molen best eerst draaien met beperkte hoeveelheid water, tot je ziet dat het goed mengt. Dan blijf je zand en cement toevoegen.
De verhouding van zand tot cement is 3 – 1; ook in kilogram: 3 zakken van 25 kg zand voor een zak van 25 kg cement.
Cement heeft niet veel water nodig om uit te harden. De eerste liter water doet de cement uitharden, de rest is er eigenlijk bij om de mortel behandelbaar te maken.
03:12
Voeg je geen plastificeerder toe aan de mortel, dan komt het water na enkele minuten weer naar boven. Dan moet je gedurig roeren om hem goed te houden.
03:18
Trek je het truweel uit de mortel en blijft de mortel in een buikje staan, dan is het goed.
Valt het buikje in, dan is de mortel te slap.
03:26
Voor we beginnen met het plaatsen van de kimblokken, baseren we ons op het plan van de architecte.
03:38
Vrouw 1: charlotte pattyn,
De eerste laag is bepalend in functie van alles te doen om de koude brug tegen te gaan. We hebben een koude brug omdat we hier een betonvlak hebben waar nog niets van isolatie onder zit of rond zit.
En de bedoeling is dus eigenlijk om een eerste steen te plaatsen die direct de koude isoleert van de bovenliggende constructie.
Dus we hebben eigenlijk een steen nodig die heel goed isoleert en die intussen ook de drukkracht van het gebouw over kan zetten naar de betonnen constructie. Dus we hebben hier eigenlijk een veel beter geïsoleerde steen, je kan dat onder andere zien aan de perforaties.
04:29
Eerst heeft onze aannemer bepaald op welke hoogte de blokken moeten komen. Hij heeft dan metserskoord gespannen, om zeer precies te kunnen werken.
04:42
Man 1 Bart
Goed de eerste steen gaan we nu plaatsen. Dat touwtje heb ik op de juiste hoogte geplaatst zodat je dus gemakkelijk bent om te werken.
04:54
De eerste steen legt Bart zelf. Hij toont hoe we onder de stenen goed vol moeten metsen. Omdat de kimblokken ook doorlopen onder de verzonken ramen moeten ze overal waterpas liggen en natuurlijk 100 % haaks.
Anders kunnen we problemen krijgen bij het plaatsen van de ramen. Tussen de ramen en de kimblokken komt er alleen maar een plaat van betonplex, dus moet de hoogte van de kimblokken overal perfect gemeten zijn.
05:26
Een hoeveelheid mortel op je truweel scheppen om te metselen, noemen we een broodje maken. Je maakt eerst een rand vrij in de kuip. Dan schep je, trek je de mortel tegen de rand omhoog, en gooi je hem terug; zo'n keer of 3, tot je een worstje hebt dat je netjes op zijn plaats kan leggen.
05:47
We zetten de stenen dicht tegen elkaar in tand en groef, zonder mortel tussen, om de isolatielaag niet te onderbreken. Mortel tussen de stenen geeft contact met de koude ondergrond en vormt dus koudebruggen.
06:04
Proper metselwerk is belangrijk, daarom maken we de voegen telkens mooi glad.
06:30
Om de stenen op maat te krijgen, tekent Hans ze af over de hele lengte. Op deze manier kan je met de haakse slijper de stenen recht afkorten.
Vergeet niet om oren en ogen te beschermen tegen het lawaai en het slijpstof.
06:44
Eerst snijden we de ene kant van de steen, dan de andere...
06:49
om de werf wat proper te houden, verzamelt Hans het bouwafval direct in een big bag.
07:00
Om te metselen moeten we profielen zetten op de hoekpunten.
07:03
Man 2: Hans
Om de profielen voor ons metselwerk vast te zetten ga ik nog een paar hoekjes maken, dus eigenlijk een rechte hoek snijden die we met de ene kant op de muur kunnen bevestigen van het oud huis en langs de andere kant, haaks er op, ons profiel kunnen klemmen met een spanklem (hij zegt sergeant)
07:18
Ik ben 2 stukjes hout aan het aftekenen, een stukje van 50 , een stukje van 40, de lengte maakt eigenlijk weinig is, het is een kwestie van handig te kunnen werken op een muur en dat je een aantal spanklemmen kunt vastkloppen of vastschroeven er op.
07:41
Om een rechte hoek te verkrijgen heeft Hans het ene plakje afgemeten op 40 cm, vanaf de buitenzijde en het andere plakje op 30 cm, ook vanaf de buitenzijde. Als hij er nu een verbinding tussen steekt van 50 cm lang, dan verkrijgt hij een perfect rechte hoek. Hij zaagt het derde stuk plank dan op 50 cm.
08:04
Hans timmert de planken eerst aan elkaar vast zodat ze niet meer kunnen verschuiven en de hoek stevig vast staat. Hij controleert met de winkelhaak of de hoek zeker haaks is, en kort dan de uitstekende stukjes af met de cirkelzaak.
08:19
Het profiel kan nu op zijn plaats gezet worden, een beetje van de muur weg – daarvoor steken we er een panlat tussen. We doen dat om ons touw gemakkelijk over het profiel te kunnen verschuiven tijdens het metselen.
Aan de bovenkant van het profiel maakt Hans de haakse hoek vast met een spanklem, zo kan het loodrecht worden bevestigd.
08:53
Ook onderaan wordt het profiel in de haak vastgezet met een spanklem.
09:01
Is er geen muur om het profiel tegen te zetten, dan klemmen we het vast tussen houten latten. Met de waterpas meten we uit of ze perfect in de haak staan. Om de latten onderaan vast te zetten gebruiken we stenen.
09:20
Nadat de profielen geplaatst zijn, zetten we het meterpas over van binnen naar buiten op de profielen.
Het meterpas is het 0-pas (dus vloerniveau) + 1 meter. Omdat het handiger werkt op 1 meter dan op de grond.
We gebruiken daarvoor de digitale pasdarm, een doorschijnende darm gevuld met water die ideaal is om op langere afstand waterpas te werken.
09:45
We sluiten de tand en groef voegen af met een laagje mortel. We zullen hierna de waterkeringsfolie plaatsen, maar die voegen vormen een teer punt: de folie zou daar kunnen gaan doorzakken en uiteindelijk ook scheuren, wat de waterkering natuurlijk te niet zou doen.
10:10
Dan maken we de folie los en leggen hem op de kimblokken. We doen dat voorzichtig om de folie niet te beschadigen. De beste methode is hem afrollen over de hele lengte en vastleggen met een paar stenen.
10:34
Bart duidt met het potlood aan waar het afgewerkte vloerniveau zal komen. De waterkeringsfolie wordt 2 cm boven dat afgewerkte vloerniveau gelegd en steekt een beetje uit naar binnen, zodat de stukadoor ziet dat hij er enkele centimeter boven moet blijven.
Het pleisterwerk mag nooit tot tegen of onder de folie komen, omdat het dan vocht kan opzuigen en er later zo vochtplekken op de muren kunnen ontstaan. Een plint zal die ongeplakte rand boven het vloerniveau verbergen.
11:04
de folie wordt op de kimblokken van alle nieuwe muren gelegd, zowel binnen- als buitenmuren.
11:20
We hebben op de kimblokken en waterkeringsfolie nu een eerste laag snelbouwstenen gemetseld. We vegen de voegen schoon aan de buitenzijde, daar komt de spouwmuur. In de spouw gaan we nu een bijkomende waterkering leggen.
11:37
De eerste waterkering werd gelegd tussen de stenen tegen het opstijgend vocht dat uit de grond komt. Die zit dus 2 cm boven het afgewerkte vloerpas. Deze lap dient om het vocht dat tegen het binnenspouwblad komt, de condens dus, te laten afvloeien naar buiten. Deze folie wordt opgetrokken tot juist boven het vloerpas zodat het water perfect terug naar buiten kan. En dan worden er ook open stootvoegen gelaten in het parement,, zodat alles goed kan ventileren.
12:28
We rollen de folie uit en leggen hem op zijn plaats met snelbouwstenen. Nu kunnen we verder gaan met het metselwerk.
12:36
Hier zien we de doorsnede van de muur, met de eerste waterkering tegen het opstijgend vocht en daarboven de flap die gedeeltelijk in de muur is ingewerkt en het condensvocht uit de spouw zal opvangen.
12: 55
We zetten nu de eerste rij snelbouwstenen vast op de folie.
13:07
Om snel te werken, kun je om de paar meter mortelkuipen en stapels stenen zetten. En je kan meehelpen met het verzagen van de stenen met de haakse slijper.
13:28
Op het profiel is de laagverdeling aangeduid, zo kan je het touwtje aan beide zijden even hoog schuiven en blijf je dus recht werken. We zetten het profiel ook altijd aan de binnenkant van de steen, omdat dit de binnenmuur is en die kant perfect recht moet zijn.
13:44
Bart legt de mortel ook tegen de verticale kant van de steen, voor een betere hechting. Met de overschotten vult hij de verticale voegen op en strijkt ze meteen ook plat, voor een glad resultaat.
14:02- 14:17
Zelfbouwers sparen veel op werkuren als ze de metser dienen. Dat doe je door mortel te maken, mortelkuipen te vullen, de mortel al klaar te leggen en stenen aan te dragen.
En ondertussen kan je natuurlijk ook zelf leren metselen.
14:20
we maken broodjes van mortel om op de stenen klaar te leggen. Gemakkelijker dan het lijkt, Bart wijst ons er op dat je een vol truweel moet nemen;
De mortel moet dik genoeg liggen. Bart toon hoe we het touwtje moeten volgen.
14:48
Bij de stenen op de hoek doet hij mortel op de 2 verticale kanten van de stenen omdat je niet tegen de hoeksteen mag duwen.
15: 20
We letten er ook op dat er zo weinig mogelijk mortel over de muur valt.
15:26
Als zelfbouwer kan je de aannemer beter zoveel mogelijk laten metselen en zijn materiaal aanbrengen: mortel in de kuipen doen, stenen aanbrengen.
15:36
Man 1 Bart
In snelbouw wordt er veel mortel ver bruikt. En de stenen worden vlug verwerkt.
Snelbouwer, de naam zegt het zelf , wil zeggen dat het snel gaat. En dus kan je veel tijd winnen met het aanbrengen van materiaal voor de aannemer. As de aannemer verder kan, gaat het vlot vooruit.
15:50
We werken netjes en strijken de voegen meteen glad. Als er veel mortel tussen blijft zitten droogt dat zo uit en krijg je problemen met het aanbrengen van de isolatie.
Ook de folie die in de spouw zal zitten, maken we proper met een handborsteltje. Zo lang de mortel niet opdroogt, gaat dat gemakkelijk.
16:42
Bart leert ons hoe we een muur kunnen voegen al tijdens het metselen. Eerst de verticale voeg opvullen, dan de horizontale, dat gaat het vlotst.
16:57
Daarna borstel je de muur zodat er geen restjes mortel op achterblijven.
17:05
Tot nu toe bespaarden we al 13.200 euro. Deze keer werkten we weer 64 uur mee, tegen 40 euro per uur, goed voor een besparing van 2.560 euro. Dat levert ons in totaal al 15.760 euro op aan uitgespaarde werkuren.
17:24
In de volgende aflevering gaan we verder met het opgaand metselwerk en maken we zelf de pijlers waarop de carport moet rusten. We plaatsen stalen liggers en beginnen aan de afbraak van de draagmuren van de bestaande woning.