00:23
In de vorige aflevering metselden we de isolerende voet van de nieuwe uitbreiding. We legden ook de dpc-folie. Zelfbouwers kunnen heel wat werkuren uitsparen met het dienen van de aannemer. Zo gingen we snel vooruit bij het opgaande metselwerk.

Teller
in deze aflevering werken we weer 50 uur mee met de aannemer. Aan 40 euro per uur levert ons dat een besparing op van nog eens 2.000 euro.

[Presentatie]
01:09
De wapening van de kolommen kan je zelf maken. Die voorbereiding doe je best op voorhand. We leggen de wapeningsstaven plat, en brengen er elke 15 cm ijzeren beugels over aan, die de staven verbinden.

01:25
Dan maken we de beugels vast aan de staven met ijzerdraadjes en een nijptang.

01:36
Zo ontstaat er dus een rechthoekige wapening voor de betonnen kolommen.

01:45
We schuiven de wapening nu op de pinnen die uit de vloerplaat steken. Zo staat het ijzerwerk stevig recht. Plastic afstandhouders moeten voldoende afstand bewaren tussen het ijzer en de bekisting, zodat het ijzer goed in het beton ingewerkt is en niet kan gaan roesten.

02:04
Bekisten doen we met multiplexplaten. Om gemakkelijk te werken, moeten we de plaat in twee helften snijden, dan hebben we geen verlies en kunnen we de platen nog hergebruiken.

02:19
We werken met een balk; zo blijft het recht. Bij het meten moet je natuurlijk wel rekening houden met de breedte van de cirkelzaag. De balk is precies even breed als de kolom die we gaan gieten.

02:39
We zetten de schroeven eerst voorlopig vast.

02:44
We zien dat de balk dezelfde breedte heeft als een snelbouwsteen, dus als de muur, en dat moet natuurlijk ook de breedte van de kolom worden.

02:50
Zo kunnen we de planken in een rechte hoek bevestigen, en schroeven we ze verder aan.

02:57
Met de platen aan elke kant van de balk, verkrijgen we een hok dat rond de wapening past.

03:03
Dan is het een kwestie van de bekisting recht te zetten en over de wapening te schuiven.

03:24
We letten er op dat de bekisting in de haak staat.

03:27
We schroeven de bekisting vast in de muren met nagelpluggen, dan kan ze niet meer overhellen naar achteren.

03:58
door de druk van het beton zouden de planken bol kunnen gaan staan, of open gaan, daarom zetten we er elke 30 cm balkklemmen rond.

04:15
Om te voorkomen dat het beton onderaan uit de bekisting zou lopen, spuiten we de gaatjes en opening dicht met wat expansieschuim.

04:27
Beton voor de kolommen maken we zelf. De samenstelling voor de kolommen verschilt van de klassieke mengeling omdat we een veel fijner mengsel moeten hebben. Dat komt omdat de bekisting hier dichter tegen de wapening zit en we zeker willen zijn dat het beton overal langs het ijzer loopt.

04:50
De samenstelling voor de kolommen bestaat uit één zak rivierkeien, twee zakken zand, en twee zakken cement en wat water.

04:59
Laat de molen draaien als je mengt.

05:00
Voor de stevigheid van de kolommen gebruiken we fijne rivierkeien, bijvoorbeeld 7 tot 14, omdat die sterker zijn dan de poreuze kalksteenkeien.

05:12
Beton maken, in kuipen op de stelling scheppen en storten in de bekisting is handenarbeid en dus ideaal doe-het-zelf werk.

05:32
Om het beton goed te laten zakken rond de wapening en om te vermijden dat er luchtbellen zouden in zitten, moet je goed tegen de bekisting tikken met een hamer. Zo kan de lucht naar boven circuleren en wordt het beton een sterke massa.

[Presentatie]
06:04
Na enkele dagen kunnen we wel al ontkisten, maar beton krijgt zijn druksterkte pas na 28 dagen.

06:13
Na het ontkisten zien we dat de kolommen gelijk lopen met de muur. Het beton is overal goed verdeeld en de wapening is nergens nog zichtbaar.

06:20
waar we geen kolommen plaatsen voor de liggers, hebben we de muren voorzien van een betonslof. Bakstenen zijn namelijk niet sterk genoeg om liggers te dragen, beton wel.

06:38
Voor betonsloffen wordt eerst een uitsparing gemaakt in het metselwerk. Die uitsparing wordt bekist en voorzien van een wapening. Dat wordt dan volgestort met beton.

06:53
Om liggers op te tillen en op hun plaats te zetten, kan je best 2 doe het zelf liftjes huren.

07:02
De liggers worden aangebracht met de bouwkraan, en dan met de liften langzaam op hun plaats geschoven.

07:11
Je kan de liften manueel opdraaien tot de gewenste hoogte en ze zijn ook verplaatsbaar met wieltjes.

07:23
Voorzichtig manoevreren we de ligger op zijn plaats in de muuropening.

07:29
Voorlopig moet hij op schoren rusten. In de muur moeten we nog een betonslof gieten.

07:35
En hier moet de betonslof eerst nog uitharden.

07:38
Deze ligger zal de verbinding maken tussen de nieuwe uitbreiding en de bestaande woning.

We helpen mee met de aannemer, maar laten ons toch vooral goed begeleiden bij dit constructiewerk.

07:53
Boven de deuren komen er kleinere liggers.

07:57
Vooraleer we de liften onder de stalen balk uithalen, zetten we de schoren goed vast.

08:03
Pas als alles stevig staat, laten we de liften zakken...

08:08
De voorste gevel van de bestaande woning moet worden afgebroken, zoals we hier zien.

De druk van het gebouw zit volledig op de buitenmuur die weggaat, daarom moeten we die kant volledig onderschoren. Dat doen we op 40 centimeter van de buitenmuur.

08:23
Eerst plaatsen we voeten om de stutten in vast te zetten, zo staan ze stabiel.

08:38
Op de stutten zetten we een U-kop en in die u-koppen leggen we dan een balk.

08:56
De stutten kan je omhoog draaien tot de balk tegen het plafond komt en zo de druk van het gebouw kan overnemen.

09:10
De balken worden extra ondersteund met stutten die er op worden vastgenageld, zodat ze niet kunnen wegschuiven.

09:28
Het bestaande gebouw wordt op die manier onderschoord tot op 40 cm van de buitenmuur.

09:36
De stabiliteitsingenieur komt naar de werf om te controleren of de werken verlopen volgens het stabiliteitsplan.

09:47

Man 1
Ik zie dat de bestaande gewelven voldoende geschoord zijn.

Man 1
En vandaag wordt die bestaande balk weggeschoten?

Man 1
Dat is goed en hier komt een nieuwe metaalligger, die wordt zo goed mogelijk tegen de onderkant van de gewelven geschoven?

Man 1
Na plaatsing vooral er goed op letten dat je de metaalligger tot de onderkant van de gwelven goed ondervoegt met mortel zodanig dat je een optimale kracht hebt van alles wat er op komt.

De schoren voldoende lang laten staan zodanig dat de mortel goed kan uitharden en een keer dat hij hard is mag, na het plaatsen van de bovenbouw de onderschoring weggenomen worden.
10:22

Man 1
Op deze plaats, Bart, wordt de metaalligger op de bestaande muur gelegd. Hier is er een betonslof voorzien, dus een betonnen balkje, de wapening staat daarvan op het plan. Zo wordt de belasting van de ligger op de bestaande muur enigszins gespreid wordt. Omdat we met een bestaande muur zitten enneeuh de belasting over een bepaalde lengte wordt verdeeld.

[Presentatie]
10:50
Bij de afbraak beginnen we met het weghalen van de schoren onder het oud lenteel.

We kunnen de gevelstenen gemakkelijk losbreken met de vuisthamer en de bolbeitel.

11:08
Om het snel te laten gaan, gebruiken we de elektrische breekhamer. De gevelstenen afbreken gaat vlot. Bij het afbreken is het noodzakelijk om hoofd en ogen goed te beschermen tegen vallende brokstokken en stof.

11:22
Om de liggers van de draagmuren af te breken, ondersteunen we hem eerst om veiligheidsredenen.

11:34
Als de ligger rondom rond losgemaakt is, laten we hem voorzichtig zakken met de lift, zodat alles niet in een keer naar beneden komt.

11:42
Een lichte bouwkranen zoals deze is onmisbaar bij afbraakwerken en om bouwmaterialen te verplaatsen. Iedereen kan ermee leren werken, maar je moet wel een attest hebben.

11 :56
Enkele dagen later is de buitenmuur van het bestaande gebouw afgebroken. De binnenmuur is opgemetst en afgewerkt met een betonslof en zo staat alles klaar om ook daar een ligger te plaatsen.

Opnieuw manoevreren we de ligger op zijn plaats.

12:17
Hier moet de verbinding gemaakt worden tussen bestaande gebouw en het nieuwe en dat vraagt extra aandacht. Met een metsersprofiel maken we een haakse hoek tussen twee liggers.

12:33
Op de plaats waar de ligger in de bestaande muur wordt ingewerkt maken we een betonslof. Eerst zetten we de bekisting en daarin plaatsen we de wapening. Achteraf wordt dit volgestort met beton.

12:47
In de nieuwe uitbreiding hebben we nu alle voorbereidingen gedaan om het plat dak te kunnen plaatsen.

Ook waar een overkragend deel komt, buiten de muren van de uitbreiding dus, zetten we de schoren met systeembalken.

12:56
Hier zien we goed hoe ver het overkragend gedeelte komt.

We zullen er daarna nog talloze stutten bijzetten zodat het plat dak volledig opgevangen wordt.

13:08
De stalen ligger van maar liefst 6 meter, die boven de carport moet komen, is gearriveerd. Om hem te beschermen tegen corrosie is hij gelakt. Ook nu weer komt de bouwkraan handig van pas.

13:22
Hij mag natuurlijk niet leunen op de onvoldoende uitgeharde betonsloffen, dus gaan we hem ondersteunen.

13:32
De ligger plaatsen is een precisiewerk waarbij je de kraan goed moet beheersen...

13:46
Ook de tweede ligger van de carport wordt nu geplaatst, en opnieuw onderschoord. De aannemer houdt goed in het oog of hij waterpas ligt.

14:03
We gaan verder met het onderschoren en plaatsen van de stutten met de balken.

14:34
De stalen liggers moeten met elkaar worden verbonden. Dat doen we door te lassen. Voor dergelijk laswerk kan je een laspost huren. Je moet daarvoor wel brandwerende handschoenen voorzien en natuurlijk ook het nodige lasmasker voor je ogen. Met de lashamer sla je de krassen weg die ontstaan door het lassen.

15:00
De hoek tussen de liggers wordt ondersteund met een stalen kolom. We plaatsen de kolom zo dat hij perfect past in het midden onder de ligger.

15:09
We lassen dan de ligger en de kolom ook aan elkaar vast.

15:14
Hier zie je goed hoe de hoek tussen oud en nieuw opgevangen wordt door de liggers.

15:20
De gelaste stukken en de stalen liggers moeten worden beschermd met anti-roest verf. Dat zijn ideale doe-het-zelf klussen.

15:40
De voet van de ligger moet nu ook worden vastgezet. We doen dat met krimpvrije mortel. Dat is mortel die niet meer verandert bij het uitdrogen, en daardoor dus ook niet meer 'krimpt'. Want mortel die krimpt kan doorzakken en onder een kolom zou dat de stabiliteit in gevaar kunnen brengen.

Tip voor zelfbouwers: als je geen bekisting hebt, dan kan je je altijd behelpen met zand, waarmee je een dam maakt om de mortel tegen te houden. Heb je geen pot, er ligt altijd wel een stukje buis... met een staafje kan je de mortel verdichten.

16:12
In deze aflevering bespaarden we weer 2000 euro. Boven op de al gespaarde 15.760 euro wordt dat in totaal 17.760 euro.

16:27
In de volgende aflevering worden de prefab platen voor het plat dak van de uitbreiding geleverd. We plaatsen de predallen volgens een vast legplan. Daarna leggen we de wapening en gieten we de druklaag.