In de vorige aflevering gingen we van start met het plaatsen van de nutsvoorzieningen die ons voorzien van energie.

We plaatsten zonnepanelen op het platte dak boven, zodat we zelf ook groene stroom produceren.

Daarna kozen we een audiosysteem op maat, zodat we dit kunnen integreren in onze bekabeling.

In deze aflevering gaan we eerst onze verlichting op punt stellen. We maken een lichtplan op en kiezen de armaturen. Daarna kunnen we alle nodige elektrische leidingen plaatsen.

Ook de elektriciteit en domotica installeren we met behulp van een zelfbouwpakket.

Op die manier kunnen we op de volledige installatie ervan tot 10.000 euro besparen!

‘Elektriciteit en domotica’
Voor we de elektrische bekabeling zelf kunnen plaatsen, hebben we nog informatie nodig over de verlichting.

Eens bepaald is waar en welk soort verlichting er moet komen, kunnen we meteen alle aangepaste kabels voorzien.

Vrouw 1
Op een gegeven moment zijn we gekomen in de woning aan het maken van een lichtstudie. Dat is een heel belangrijk onderdeel in de technische studie.

Vrouw 1
Daar heb je twee delen in. Je hebt ten eerste dus eigenlijk het conceptuele idee, en ten tweede heb je dan het technische.

Voor het idee is het natuurlijk zo dat we zitten te kijken in folders en zoeken achter wat allemaal leuke armaturen zijn. En die leuke armaturen nemen we dan mee om dan eigenlijk schetsmatig in het plan te brengen.

We schetsen dat op, we zoeken, we proberen voeling te krijgen met het plan. En euhm… daarna zetten we dat dan in het digitale plan eigenlijk om effectief aan de aannemers, aan de doe-het-zelvers, aan de uitvoerders dus te geven.
Je kan als bouwheer zeker ook meedenken over de verlichting.

Inspiratie opdoen, is een belangrijk element.

Zowel op papier als online kun je catalogi terugvinden waar je het productgamma kan bekijken.

Je neemt er best je tijd voor, want zoals aangegeven, vormt dit een belangrijk element voor de sfeer van je woning!

Heb je al een idee van wat je wil, dan kan je ook steeds ter plaatse het aanbod gaan verkennen. Dit geeft je nog een duidelijker beeld van hoe de lampen in de realiteit tot hun recht zullen komen.

En zit je nog met specifieke vragen, dan kan je meteen ook advies vragen.

Man 1
Goeiemiddag.

Vrouw 2
Goeiemiddag. Welkom.

Man 1
Ik had op site een paar verlichtingen gezien voor buiten, kunnen we eens gaan kijken?

Vrouw 2
Ja, inderdaad…

Euhm…

Ik weet niet of u een bepaald type in gedachten had.

Man 1
Wel, we hadden die zwarte… Deze.

Man 1
Voor boven de eettafel had ik op jullie site de vintage gezien…
Op die manier kan je je keuze optimaliseren, want het aanbod is enorm uitgebreid.

Met de raad van meerdere partijen kom je zo sneller tot de gewenste selectie.

Man 1
Welke lamp zou best zijn voor boven de eetplaats?

Vrouw 2
Ik zou toch eerder die beddington nemen, waar uw voorkeur naar uitgaat…

En die vintage lichtbronnen, omdat die wel een vrij warme kleur geven… euhm, en dan eigenlijk om wat sfeer te creëren ook.

En ook qua lichtsterkte is dat ruim voldoende voor boven de eettafel.

Vrouw 2
Je hebt ook verschillende types lichtbronnen.

Je moet dan wel zien naargelang uw armatuur, dat je dan wel met hetzelfde socketje blijft.
Je moet dus de armaturen zelf kiezen, maar ook de lichtbron vormt een belangrijke factor voor de sfeer.

Denk maar aan de sterkte van je lamp… of hij dimbaar is… de vorm ervan…

En ook de kleur kan een belangrijke rol spelen. Tegenwoordig bestaan er lampen die je zelf van kleur kan veranderen.

Vrouw 2
Die staat nu op een groene kleur…

Het wordt eigenlijk via een applicatie op de smartphone gecontroleerd.

Deze lamp staat al ingesteld op mijn smartphone. Stel dat hij bijvoorbeeld in jouw woonkamer zou staan, dan kan je die dan ook effectief benoemen.

En dan, stel je zit in je zetel, dan kan je die op sfeerlicht zetten bijvoorbeeld.

We hebben ook een palet aan kleuren. Dan kan je die zelf gaan instellen.

Bijvoorbeeld iets blauwer licht…

Iets groener licht…

Of het witte licht…

Vrouw 2
En het wordt eigenlijk bestuurd met bluetooth.
Man 1
Ahnja, met bluetooth...
Vrouw 2
Dus je moet geen wifi hebben… enkel bluetooth.

Belangrijk is ook om alle technische specificaties van het armatuur of de lamp te kennen.

Moeten ze kunnen gedimd worden, dan kan een aangepaste kabel nodig zijn.

Vrouw 1
Je hebt ook altijd nog een wat uitgebreidere lichtstudie. En dat kan je doen door naar een lichtspecialist de plannen op te sturen, samen dus met de armaturen.

Ieder armatuur heeft zijn karakteristieken, en als de lichtspecialist de hoogte van de plafonds en dergelijke weet, samen met de karakteristieken van de gekozen armaturen, dan kunnen zij een echt technisch lichtplan maken.

Daar zie je dan op hoe ‘klaar’ het licht valt. Vanop een bepaalde hoogte van het plafond is immers iedere keer de grootte van de cirkel van het licht bijvoorbeeld groter of kleiner, en dat kan zeer bepalend zijn.

Uit zo’n lichtplan kan je dan bijvoorbeeld zien als er een zwarte plek of zoiets is.

Voor die zwarte plek kan dan bijvoorbeeld gekozen worden om nog ergens een armatuur een beetje te verplaatsen of bij te voegen.

Vrouw 1
Dat is eigenlijk nog het meer technische. Dat is echt een grondplan van een woning… waar er dus verschillende armaturen op staan. En die armaturen geven telkens… een kleine of een grote cirkel op de grond, en zo zie je eigenlijk hoe breed het licht valt per armatuur.

En om op die donkere plaats terug te komen, is hier eigenlijk duidelijk een donkere plaats, en moet daar eigenlijk nog iets in gewijzigd worden.

En dit doen we dan natuurlijk per niveau.

Dit is dan bijvoorbeeld niveau 1. Hier zie je bijvoorbeeld ook een donkere plaats. Op zich niet zo erg want het is het bed, dus eigenlijk een beetje specifiek zo gedaan.
De architecte heeft voor ons nu alle technische informatie voor de audiotechnieken en de verlichting op het plan gebundeld.

Daarmee kunnen we aan de slag om onze kabels te leggen.

Man 2
De voorbereidingen voor onze elektriciteitswerken zijn gebeurd. Dus we hebben alle leidingen ingeslepen, alle potjes zijn klaar… om vastgezet te worden.

Er rest ons nu nog de kleine kapjes te verwijderen, om straks gemakkelijk onze kabels te kunnen naartoe leiden.

Eén voor de schakelaar, één voor de stopcontacten…

Dus je telt hoeveel gaatjes er moeten vrijgemaakt worden, en doet dat mooi op voorhand.
In de voorbereidende fase bepaalden we al waar we stopcontacten of schakelaars wilden. En alles werd gemarkeerd en uitgeslepen.

Met het aangeleverde zelfbouwpakket bij de hand, kunnen we de volgende fase aanpakken: het voorzien van de inbouwpotjes en het leggen van de kabels.

Nadat we ons materiaal gecontroleerd hebben, kunnen we beginnen met de inbouwpotten.

We starten met het gips aan te maken.

Wij hebben nog een restje kleefgips staan, dus gebruiken we dit. Maar in principe is gewoon gips of snelgips minstens even geschikt, en zelfs iets minder duur.

Is het gips gemengd en heeft het de juiste dikte, dan gaan we eerst het gat vochtig maken. Op die manier zal het gips veel beter kleven.

Daarna kunnen we de uitsparing vullen met voldoende gips.

Is dit gebeurd, dan moet je er de inbouwdozen in duwen.

Gebruik ook een waterpas zodat alles mooi recht zit.

Ten slotte vul je de uitsparing verder op en strijk je het overtollige gips mooi glad, zodat je een proper resultaat bekomt.

Is het moeilijk om het gips diep in het gat te krijgen, kun je dit compenseren door ook op de achterkant van het potje zelf gips aan te brengen.

Zo ben je er zeker van dat het voldoende vast zal staan.

Hou bij de plaatsing ook rekening met de dikte van je pleisterwerk!

De klemmen van het stopcontact dat hier later komt reiken maar drie centimeter ver. Zit je inbouwdoos te diep dan zullen deze geen grip vinden en kan je dus geen stopcontact monteren. In dat geval plaats je de inbouwdoos iets naar voor.

Uiteindelijk is dit een vrij eenvoudig karwei. Ideaal dus om als doe-het-zelver de handen uit de mouwen te steken!

Zijn de inbouwpotten voorzien, dan kunnen we de bekabeling doen. Daarvoor hebben we een aantal handige accessoires.

Met een ontmantelmes kunnen we gemakkelijk het omhulsel van korte moeilijk bereikbare kabels verwijderen.

Dit is nodig om de verschillende aders later te kunnen aansluiten.

Het volgende accessoire heeft een speciaal mesje, waarmee we een dikkere XVB-kabel kunnen ontmantelen.

Je maakt een insnijding in de huls en kan dit dan al draaiend doorhalen.

Het laatste accessoire, de striptang, helpt ons ten slotte om het koper van de VOB-kabels bloot te leggen.

Zo kunnen die een goeie aansluiting maken met de contacten.

We maken nu eerst het eindpunt van onze installatie in orde, namelijk waar de zekeringkast zal komen.

Wat extra licht is hierbij handig, zodat we vlot kunnen werken.

Zoals gewoonlijk hangen we eerst een houten paneel aan de muur met PU-schuim en slagpluggen.

Dit helpt ons om alles preciezer te bevestigen, schroeft gemakkelijker, en geeft ons de ruimte om nog extra dingen naast de kast te monteren, zoals bijvoorbeeld een paar extra stopcontacten.

We gaan nu al de kabelgoot voorzien.

Die bundelt alle leidingen die aan de kast toekomen, zodat het geheel ook proper oogt. Bovendien zorgt dit voor een extra bescherming van de kabels.

Hoe groot onze kast zal zijn, weten we al. Dus kennen we ook de hoogte tot waar de kabelgoot mag komen.

Je meet dit af en maakt de goot dan op maat.

Daarna kun je hem ophangen.

Om overzichtelijk te kunnen werken, hangen we ons technisch plan op bij onze kabelgoot. Zo kunnen we meteen aanduiden welk nummer een specifieke kabel krijgt en blijft alles ordelijk.

Wanneer je die kabel dan tot bij de kast trekt en in de kabelgoot hangt, kun je hem meteen ook labelen met het correcte nummer. Zo ben je er zeker van dat er geen fouten gebeuren.

Voorzie vanaf de kabelgoot nog ongeveer 1,5 x de hoogte van de kast als reserve. Zo heb je later voldoende kabellengte om die aan te sluiten.

Het eindstuk, vanaf waar de kabel aan de kast komt, kun je nu ontmantelen.

Dit kan je met een accessoire doen, maar ook met een gewoon mes.

Let gewoon op dat je de aders niet beschadigt!

Je maakt eerst een inkeping en kan daarna de rest afscheuren.

Is de preflexhuls verwijderd, dan voorzie je de kabel nog van het juiste nummer, corresponderend met wat je op het plan genoteerd hebt.

Aan de kabelgoot zelf kun je een reststuk deksel, of een hulpstuk voorzien om de kabels op te laten rusten. Zo blijft alles ook tijdens de voorbereiding goed zitten.

Het andere eind van de kabel, breng je dan naar de exacte locatie in de woning.

Als je voorbereidingen goed gebeurd zijn, zitten er op die plaats al uitsparingen en potjes klaar.

Je steekt alles ter plaatse en klemt het vast met een reststukje huls.

In het potje zelf duiden we nog aan om welk circuit het gaat. Zo kun je dit na het pleisteren nog gemakkelijk terugvinden.

Hou er bij het uitzetten van je circuits rekening mee dat je er maximum 8 stopcontactgroepen op mag aansluiten.

Je voorziet zelfs beter maar 7 aansluitpunten, zo heb je altijd nog ééntje in reserve.

Per contactdoos moet je 1 punt rekenen, ongeacht het aantal stopcontacten er in die contactdoos voorzien zijn.

Zo’n circuit vertrekt bij de kast en eindigt bij het laatste punt. Je hoeft dus niet terug te eindigen bij de kast.

De bedoeling is uiteindelijk dat je zo op een gestructureerde manier circuit per circuit legt.

Zorg er sowieso voor dat je vooraf goed geïnformeerd bent over hoe je te werk moet gaan, en dat je op de hoogte bent van de juiste regelgeving!

Label alles ook onmiddellijk op de kabel zelf en op je plan, zodat er geen verwarring kan ontstaan.

Het is hoe dan ook beter om je circuits te bepalen voor je met het plaatsen van de leidingen van start gaat, zo kunnen er geen fouten gebeuren.

Want je moet rekening houden met natte en droge ruimtes, met het aantal stopcontacten… enzovoort.

Voor de verlichting voorzie je aparte kringen, die meng je niet met de stopcontacten. Hoeveel lichtpunten je op een circuit mag steken, hangt af van het aantal ampère van je lampen.

De leverancier van de zelfbouwkit kan je helpen bij deze berekening.

Heb je de nodige kabels getrokken, dan kun je die ook gaan bevestigen.

Dit kan via speciale pluggen en kabelbinders, of met bandijzer.

Is alles van elektriciteit en verlichting geïnstalleerd en gemarkeerd, dan kunnen we ook de groene kabels gaan plaatsen.

Die groene EIB-kabels dienen voor de schakelaars, die we via domotica zullen kunnen linken aan een lichtpunt.

Je mag die gerust allemaal met elkaar doorverbinden in lijn- of stervorm.

Enkel het uiteinde van die volledige lus, of één kabel van de ster moet dan verbonden worden met de technische ruimte, waardoor je dus heel wat meter kabel kan uitsparen.

Je steekt de leiding opnieuw in de voorziene uitsparing in de muur, en klemt die ter plaatse met een reststukje buis.
Het einde kun je gemakkelijk door het potje halen, doordat je de openingen al voor het inkleven vrijmaakte.
De uiteindes van de kabel kun je nu nog voorbereiden…
Ontdoe ze eerst van de huls…

En maak ze iets korter.
Daarna haal je de kabels wat uit elkaar en maak je het koper aan het uiteinde bloot.
Ten slotte sluit je gelijke kleuren aan op eenzelfde steekklem. Let er op dat het uiteinde diep genoeg zit, zodat er geen koper meer bloot ligt.

Door nu nog een extra kabeltje aan te sluiten van hetzelfde kleur, heb je later een aansluitpunt voor aan de schakelaar zelf.
Herhaal dit voor alle kleuren.
Duw dan uiteindelijk alles zo goed mogelijk in de inbouwdoos en laat de aansluitkabels uitsteken, zo zit alles klaar voor de latere aankoppeling.
Ten slotte worden ook de kabels voor het alarmsysteem voorzien, waaronder de magneetcontacten in de ramen en deuren.
En ook de speakers van ons audiosysteem worden niet vergeten!

We weten dat we per luidspreker een UTP-kabel en een voeding moeten voorzien, en houden hiermee dus ook rekening.
Eens we klaar zijn met de bekabeling digitaliseren we nog alle nodige informatie.
We noteren de circuits en hun aansluitpunten op de grondplannen. Zo hebben we zelf een duidelijk overzicht voor later.

En voor de keuring van je installatie zal je dit uiteindelijk ook nodig hebben.

Door de elektriciteit en domotica met een zelfbouwpakket te plaatsen, kunnen we tot 10.000 euro besparen.

We wachten om dit bij ons bedrag te rekenen tot de installatie volledig afgewerkt is. Het voorlopige totaal blijft dus nog even staan op 46.910 euro.

In de volgende aflevering zetten we een belangrijke stap richting het dichtmaken van onze woning. De ramen en deuren worden besteld en kunnen zo in productie gaan!