- 24 juni 2019
- | Bron: Dobbit
De Engelse oldtimer 13 - Revisie versnellingsbak 1

De Engelse oldtimer - Ep.13 - Revisie versnellingsbak 1
In deze reeks van DIY on Wheels krijgt een Austin Cooper S uit 1964 een body off restauratie. In deze aflevering neemt Carl de versnellingsbak onder handen. Deze werd grondig gereinigd en krijgt nu nieuwe lagers en sycnhro's. In dit eerst deel worden de hoofdas en de schakelmechaniek gemonteerd.
Transciptie
In deze reeks van DIY on Wheels krijgt een Austin Cooper S uit 1964 een body off restauratie.
In de vorige afleveringen werd het motorblok vakkundig onder handen genomen door het revisiebedrijf. Carl maakte van de gelegenheid gebruik om ook de versnellingsbak eens grondig te laten reinigen.
Man 1
Zo komt de versnellingsbak dus uit de wasmachine. Er hangen uiteraard nog resten aan van de verf en pakkingen. Dat moet er allemaal af, zodat de versnellingsbak proper is voor de montage.
De vlakken moeten uiteraard zo zuiver mogelijk zijn voor een goede aansluiting met de nieuwe pakkingen.
Voor de verf die Carl later zal gebruiken om het blok te spuiten, volstaat het dat alle loszittende delen verwijderd worden. De rest van de verf mag gewoon blijven zitten.
Man 1
Je kan dit ook volledig zandstralen, dan is alles helemaal blank. Maar het probleem daarbij is dat je niet al die zandkorrels er weer uit krijgt. Dan krijg je later problemen want de motor moet gesmeerd worden met dezelfe olie die in de versnellingsbak zit. Dat ga ik dus niet doen.
Man 1
Nu ga ik de versnellingsbak nog eens ontvetten en het stof verwijderen van al die verf en pakkingen die losgekomen zijn. Zo is ze volledig zuiver om te beginnen monteren.
Dit doe je in een ontvetterbak. Uiteraard doet Carl handschoenen aan want dit is een agressief goedje.
De ontvetter laat gek genoeg wel een licht vettig laagje achter dat maar traag opdroogt. Daarom spuit Carl alles nog eens af met een remreiniger. Die ontvet nogmaals en droogt snel op. Daarna nog droogblazen en we kunnen starten. Om makkelijk te werken wordt de versnellingsbak aan de werktafel vastgemaakt.
Man 1
Voila, de versnellingsbak is nu volledig ontvet en ontdaan van alle oude pakkingen. Die is nu klaar voor montage.
Om vlot te kunnen werken en niet telkens te moeten zoeken legt Carl alles klaar. Zo krijgt hij een goed overzicht van de oude en nieuwe onderdelen.
Man 1
Dit zijn hier alle gereinigde onderdelen. De oude lagers heb ik ook gekuist om te kunnen zien welke nummers er op staan en om een tweede controle te kunnen doen ik de juiste besteld heb. Van sommige stukken moet ik nog een onderdeel hergebruiken. Zoals dit lager en dit lager, hier zit die borgring er niet op. Die moet ik dus overzetten.
Man 1
Dat is dus een dubbel controle die ik doe. Ook bij de synchro-rem eens kijken of het dezelfde zijn. Als alles klopt kan ik de oude dan weggooien. Bij de lagers ook de diameter controleren. Dat is puur visueel. Dit klopt, die hebben we niet meer nodig. Van deze ga ik die borgring afhalen.
Man 1
Die heb ik niet meer nodig.
Man 1
Nu kan ik starten met de opbouw van de versnellingsbak. Het eerste wat ik moet monteren is de schakelmechaniek. Eerst die van de achteruit.
Man 1
Je kan niet missen, ze kunnen maar op één manier gemonteerd worden. Je kan zien dat dit glijdt op dat tussenstuk.
Dit wordt daarna vastgezet met een circlips.
Man 1
Hier zit een veer, daar en daar ook. Aan beide zijden zit ook een kogel. Om die as te monteren, moet ik eerst van langs die kant een veer en een kogel monteren. Daarvoor moet ik de versnellingsbak eerst kantelen.
Man 1
Je zal ze zien passeren hé.
Dat was de veer en nu nog de kogel.
Man 1
Dan de achteruit. Dat zal deze zijn.
Man 1
Voilà, dat moet hier in.
De volgorde waarin deze drie assen geplaatst worden is uiteraard zeer belangrijk, zowel voor de montage als de werking ervan.
Man 1
En nu de tweede.
De laatste as moet van onderuit vastgezet worden. Het is een puzzeltje maar uiteindelijk zit alles op zn plaats.
Man 1
Voilà, de volledige schakelmechaniek is gemonteerd. Straks steek ik die andere kogels er ook in om alles vast te zetten maar nu moet ik de versnellingen nog heen en weer kunnen bewegen. Ik ga nu verder doen met de tandwielen. De lagers en de tandwielen op de hoofdas monteren.
Man 1
Hier tussen moeten nieuwe naaldlagertjes gemonteerd worden. Hoe doe ik dat? Ik kleef ze vast in vet.
Als alle naaldlagers op hun plaats zitten, kan het tandwiel er terug op. Dit moet daarna vastgezet worden met een ring. Dat is even prutsen maar al snel kan Carl aan de volgende beginnen.
Man 1
Dit was de tweede versnelling, ik ga nu ook de derde versnelling monteren met naaldlagers.
Man 1
Dat is dit tandwiel.
Man 1
Ik heb nu de tweede en derde versnelling gemonteerd op de hoofdas. Ik ga nu de hoofdas volledig assembleren met de vierde versnelling erbij en ook de sycnhro. De synchro is eigenlijk een rem die de tandwiel afremt zodat ze op een gelijk toerental komen. Dus als je in vierde zit en je moet terugschakelen naar derde dan draait het vierde sneller dan de derde en moet je die dus kunnen afremmen om makkelijk te kunnen schakelen. Vroeger gaf je wat ‘tussengas’ want de versnellingen waren niet gesynchroniseerd.
Man 1
Dit is de rem en die zit hierop. Je ziet dat die wat wringt en wanneer je erop duwt dan kan je deze niet meer draaien.
Man 1
Lichte druk dan sleept hij. Duw je erop dan remt hij het tandwiel af. Hoe gebeurt dan nu? Met de schakelmechaniek.
Man 1
Dat zit hier op. Dat is de selecteur van derde naar vierde versnelling. Ik zet die er ook even op.
Man 1
Dat is de vierde, derde, tweede en de eerste is nog groter. Dus om op gelijk toerental te draaien zal de schakelmechaniek eerst duwen op de synchro. Die remt het tandwiel af tot op hetzelfde toerental. En dan gaat die pas schakelen. Ik zal eens tonen hoe dat werkt.
Man 1
Dit is de rem voor de vierde versnelling.
Man 1
Kijk, voila zie je?
Man 1
Eerst remt hij het tandwiel af en dan schakelt hij. En nu zit dat tandwiel vast op de hoofdas en zit je dus in derde versnelling.
Man 1
Nu uit versnelling, het tandwiel draait los. En dan schakelt hij naar de andere kant en zit hij in vierde versnelling. Dat is een slijtage onderdeel dus bij iedere revisie moet je die vervangen. Dus ik ga nu nieuwe plaatsen om dan alles in de versnellingsbak te kunnen monteren.
Man 1
Dat is al één kant.
Man 1
Dat is de tweede versnelling, die werd ook gecontroleerd.
Alle tandwielen moeten goed gecontroleerd worden want versleten sycnhro’s kunnen zorgen tot schade aan de tandwielen.
Man 1
Dit is nu de eerste versnelling, die is niet gesynchroniseerd bij de oudere Mini’s. Latere modellen hebben wel een 4 synchro versnellingsbak, deze heeft er drie.
Man 1
Voila, nu kan ik de hoofdas in de selecteurs steken. En nu leg ik die een beetje aan de kant. Normaal gezien, bij een standaard Mini, is dit de olie-aanzuiging. Dat zit daarin. Ik heb dat al eens uitgelegd in een vorige aflevering. Dit systeem is goed als je standaard wil rijden. Als je rally wil rijden, dan gaat bij het nemen van een bocht naar rechts al de olie naar links en zuig je lucht op. Daarom verander ik dat naar een centraal opzuigsysteem, die zit meer in het midden van de versnellingsbak en dan maakt het niet meer uit. Maar om dit te monteren is het wel wat prutsen om het ertussen te krijgen. Dit moet samen met dit tandwiel erin gestoken worden.
Man 1
Nu zit alles op zijn plaats. Wat ik nu eerst ga doen is de hoofdlagers monteren.
Man 1
Die moet ik eerst op hun plaats kloppen.
Man 1
Voor ik het tweede lager vastzet, ga ik eerst die as vastzetten.
Man 1
Voila en nu kan ik het hoofdlager monteren.
Man 1
Nu ga ik eerst de versnellingsbak opspannen. Dat wil zeggen hier opspannen en daar opspannen zodat de hoofdas op de juiste spanning komt. Dan is ook alle speling weg. Daarvoor moet ik eerst het tandwiel van het differentieel monteren. Je monteert die ook best in de originele positie. Je kan zien waar hij afgesleten is. De kant die meest blinkt is de kant die het meest gedraaid heeft. Ik monteer die dus in deze richting.
Nu kan Carl alles vastzetten, maar eerst komt er nog een beugel op die het lager vasthoudt. Daarna kunnen alle bouten op moment aangespannen worden en geborgd.
Man 1
En nu kan ik de versnellingsbak langs beide zijden opspannen. Dan zitten de tandwielen ook allemaal correct uitgelijnd en vast.
Man 1
Om nu die twee moeren aan te spannen ga ik eerst de versnellingen blokkeren. Dat wil zeggen, de versnellingsbak in eerst of derde versnelling steken. Zo zit dat geblokkeerd op de hoofdas.
Man 1
Voila dat is de derde versnelling.
Man 1
En ook in eerste, voila, de tandwielen zijn geblokkeerd. Om het juiste moment te kennen om die moeren op te spannen moet ik even kijken in de werkplaatshandboeken. Gelukkig heb ik die originele nog liggen, daar ook. Hier staat nog alle info in over die drie-sycnhro-versnellingsbakken.
Al snel vindt Carl de juiste waarde terug.
Man 1
Voila, dat is 200.
Dat is behoorlijk veel. De hoofdas moet uiteraard heel goed op zn plaats blijven zitten!
Man 1
Voila, de versnellingsbak is nu opgespannen. Ik ga die nu terug uit versnelling halen en eens alle versnellingen testen.
Man 1
Alles draait mooi los en soepel. Nu eens eerste versnelling proberen.
Man 1
Nu zijn die gekoppeld aan elkaar. Terug uit versnelling halen.
Man 1
Nu draaien die weer los van elkaar.
Man 1
Nu in tweede.
Man 1
Nu draaien ze weer samen. Nu loop alles hierdoor, daardoor en zo dan naar het differentieel dat ik straks zal monteren. De tweede versnelling werkt dus ook.
Man 1
Zo, alle versnellingen werken.
Man 1
En zo staat de versnellingsbak weer in neutraal.
Man 1
Nu ga ik de moeren borgen, zodat die zeker niet kunnen loskomen.
Man 1
En nu kan ik die vastzetten. Je ziet nu ook dat de olie mooi in het midden aangezogen wordt é. Via dit kanaal wordt die dan door de oliepomp verdeeld in de motor. De versnellingsbak draait in de olie, die zit tot de helft vol met olie. Die smeert zichzelf en heeft geen oliepomp nodig, het motorblok wel. Ik ga die nu eerst monteren. Daarvoor heb ik twee nieuwe pakkingen. Één voor de buitenkant en één voor de binnenkant, het afdichtplaatje en de boutjes.
Man 1
Op die dichtingen die ik wat vloeibare pakking maar overdrijf er zeker niet mee. Lichtjes insmeren dus. Dit is al voldoende. Net genoeg om een beetje te blijven plakken.
Man 1
Ook altijd, om het even welke bout of moer je monteert, het eerste stuk aandraaien met de hand. Als dat niet lukt, is het de verkeerde schroefdraad of er is iets mis met de schroefdraad of past het niet. Je kan er altijd een sleutel bijhalen maar dan maak je alles kapot. Als het goed gaat dan mag je er de sleutel bij nemen.
Man 1
Hier zie je dat de vloeibare pakking er een klein beetje uit komt, dat is meer dan voldoende dus.
Man 1
En na het opspannen ook weer borgen.
Man 1
Die ga ik ook weer opspannen met de momentsleutel, dan komt die zeker niet meer los.
Man 1
Voor zo een boutje is 30 voldoende. Meer zou de schroefdraad beschadigen.
De volgende stap is het monteren van het differentieel. Maar dat zie je in de volgende aflevering van DIY on Wheels. Daarin werkt Carl de versnellingsbak volledig af.